De 33 van Soesterberg
Op 19 november 2017 is het precies 75 jaar geleden dat op vliegbasis Soesterberg 33 verzetshelden door de Duitse bezetter standrechtelijk werden geëxecuteerd en in een massagraf begraven. Een oorlogsmisdaad die pas jaren later, na het einde van de Tweede Wereldoorlog, zou worden ontdekt. Want hoewel de geruchtenmachine direct op gang kwam, wist niemand precies wat er zich daar had afgespeeld. De vliegbasis was in handen van de bezetter en lag ver van de bewoonde wereld. Van een onderzoek kon geen sprake zijn.
Na het einde van de oorlog is opdracht gegeven tot het onderzoek en volgde opgravingen waardoor de gruwelijke waarheid aan het licht kwam. In een massagraf werden de lichamen gevonden van 33 verzetsmensen, twee mannen die zelfstandig opereerden en 31 mannen die lid waren van de verzetsgroepen Deventer-Terwolde-Twello-Voorst, Amsterdam en Oranjevendel. 33 ongewoon moedige mannen, die hun heldendaden met de dood moesten bekopen en vervolgens respectloos zijn gedumpt in een massagraf.
Om hen te gedenken en te eren staat er sinds vlak na de oorlog een houten kruis op de plek waar de fusillade heeft plaatsgevonden. Een paar jaar geleden is er een tweede monument geplaatst, met daarop de namen van de 33 omgekomen verzetshelden.
Dit boek is een monument op zich. Het is een belangrijk en waardevol document, dat de slachtoffers en hun verhalen de aandacht geeft die zij verdienen. Het oorspronkelijke werk van de heren B.J. van Os en J.W. Ooms dateert uit 1974 en is nu als jubileum-uitgave opnieuw verschenen, aangevuld met bijzondere verhalen, interviews en foto’s. Het laat niet alleen die 19e november 1942 voor ons herleven. We leren ook deze verzetshelden een beetje beter kennen.
In deze heruitgave is de inhoud van de oorspronkelijke uitgave woordelijk overgenomen. Daarnaast zijn enkele interviews opgenomen met mensen die jaarlijks nauw bij de herdenking betrokken zijn of zijn geweest
De slachtoffers waren echtgenoot, vader, zoon, broer, vriend, collega, monteur, trambestuurder, student, schoenmaker, landarbeider, kunstenaar. Ze hebben allemaal hun eigen, unieke levensverhaal.
Het zijn verhalen die verteld moeten blijven worden, ook omdat het ons helpt herinneren dat vrijheid nooit vanzelfsprekend is, en dat de vrede waarin wij leven zwaarbevochten is en vele, vele mensen het leven heeft gekost.
Een uitgave van Stichting 4 en 5 mei Soest-Soesterberg.
Interviews geschreven door Cecile Oranje
Bestelinformatie
ISBN 9789491591112
124 pagina’s, prijs 18,50
Verkrijgbaar via de boekhandel of rechtstreeks via www.1boek.nl